Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Etik İlkeler

Eğitimde Pedagojik Araştırmalar Dergisi; Eğitim Sosyal ve Fen Bilimleri, Eğitim Bilimleri Temel Alanları, Temel Eğitim, Özel Eğitim, Yabancı Dil Eğitimi, Güzel Sanatlar Eğitimi, Eğitim Teknolojileri ve Eğitim Yönetimi alanlarında, araştırma makaleleri yayınlanmak üzere kurulmuş hakemli bir dergidir. Dergi için kullanılan etik ilkeler ve kurallar “Uluslararası Yayın Etiği Komitesinin Yönergesi”nden uyarlamalar da yapılarak belirlenmiştir. Hazırlanan bu kuralların dergi bileşenlerine göre düzenlenmesinde şu özelliklere yer verilmiştir.

 

Yazarlara İlişkin Etik Uygulamalar

1)Yazarlar, sadece kapsamı giriş kısmında belirtilen Sosyal ve Fen Bilimleri, Eğitim Bilimleri Temel Alanları, Temel Eğitim, Özel Eğitim, Yabancı Dil Eğitimi, Güzel Sanatlar Eğitimi ve Eğitim Yönetimi alanlarına ait özgün çalışmaları dergiye göndermekle yükümlüdür.

2)Yazarlar, makalelerinin kaynakçasını düzenlerken www.epader.org/dergi/ web sitesinde yer alan yazım kurallarında verilen kaynak gösterimine dikkat etmek durumundadır.

3)Dergiye gönderilen makalelerin değerlendirme süreci sona ermeden, başka bir dergiye gönderilmesi söz konusu olmamakla birlikte yasal sorumluluk yazara aittir.

4)Çalışmalarda yazar olarak yer alacak kişilerin alanla ilgili katkı sağlamış olması esastır. Çalışmaya akademik desteği olmayan ve konu ile ilişkisi bulunmayan kişilerin yazar olarak yazılmamasına dikkat edilmelidir.

5)Yazarlar hakemlerin talep etmesi halinde gerekli rapor, istatistik sonuç, gözlem verileri vb. gibi kanıt olabilecek bilgileri ibraz etmekle yükümlüdür. Bunların saklanma süresi en az 3 yıldır.

6)Çalışmalarında hata olduğunu fark eden yazarların dergi editörlerini veya alan editörlerini haberdar etmeleri ve bu durumda ya düzeltme hakkı istemeleri ya da makalelerini yayından çekmeleri gerekmektedir.

7) Çalışmaya ilişkin etik kurul raporunun dergiye gönderilmesi yazarlara aittir.

8)Çalışmaya ilişkin (gerekiyorsa) yasal izinlerin ilgili kurumlardan alınması yazarlara aittir.

9)Çalışmaya ilişkin dergi tarafından talep edildiğinde etik kurul raporunun dergiye gönderilmesi yazarlara aittir.
Yayınlanmak üzere gönderilen çalışmaya ilişkin bir çıkar çatışması fark edildiğinde tüm sorumluluk ile gerekli yasal ve idari yükümlülük yazara aittir.

Hakemlere İlişkin Etik Uygulamalar

1) Dergide çifte körleme sistemine göre hakemlik uygulanmakta olup, yazarların hakemlerden, hakemlerin de yazarlardan haberdar olması engellenmektedir. Değerlendirmeler objektif kriterlere dayanmaktadır. Hakem raporları da aynı sistem üzerinden gönderilmektedir, makalelerde düzeltme yapılmasını isteyen hakemlere çalışmaları tekrar görebilme fırsatı sağlanmaktadır.
2) Hakemler atanırken gönderilen makale veya çalışma ile doğrudan ilişkili uzmanlara gönderim yapılmaktadır.
3) Disiplinler arası çalışmalarda hakem atamaları makalenin içeriğindeki alanlara uygun olarak farklı hakemlere gönderilmekte olup, objektiflik korunmaya çalışılmaktadır.
4) Önerilen hakemler; en az doktora eğitimini tamamlamış yurt dışı, yurt içi, kamu veya vakıf üniversitelerinde görev yapan akademisyenler ile MEB’de görevli öğretmenlerden seçilebileceği gibi alanda otorite olmuş emekli öğretim üyeleri arasından da seçilebilir.
5) Hakemler 2 asıl 1 yedek olarak değerlendirme yapmak üzere atanır. 2 hakem değerlendirmesindeki görüş farklılığı durumunda 3. hakem devreye girer ve belirleyici olur.
6) Hakemler de yazarlar gibi çıkar çatışması fark ettikleri aşamada dergi yönetimini uyarmakla yükümlüdür.
7) Hakemler tarafından değerlendirme formlarında makalelere ait eksiklikler açıkça ifade edilmeli, gerekçeler iyi belirlenmeli ve yazarlara bu konuda net dönütler verilmelidir.
8) Hakem eleştirileri edebi kurallara göre beyan edilmektedir. Herhangi bir üslup bozukluğu durumunda ilgili hakem uyarılır ve davranışını düzeltmesi istenir. Tekrarı halinde ise gerekli önlemleri almak dergi yönetiminin tasarrufundadır.
9) Hakemlerin kendilerine verilen süre içerisinde değerlendirmelerini tamamlamaları gerekmekte ve burada belirtilen etik sorumluluklara uymaları beklenmektedir.

Editörlere İlişkin Etik Uygulamalar

Editörler derginin işleyişini düzenlerken aşağıda belirtilen kılavuzları dikkate almak ve bu kılavuzlardaki ilkelere bağlı kalmak zorundadır. Zira Editörler dergide basılan tüm makalelerden sorumludur.
1) Dergi Editörleri için Etik Davranışlar ve En İyi Uygulamalar Kılavuzu (COPE Kılavuzu)
2) Dergi Editörleri için Pratik Uygulamalar ve İletişim Kılavuzu (COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors)
3) Dergi Editörleri için En İyi Pratik Uygulamalar Kılavuzu (COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors)
Editörlerin etik görevleri ve sorumlulukları aşağıdaki gibidir:
Genel Görevler
*Derginin çağdaş niteliklere ulaşması ve alana katkı sağlaması konusundaki çaba öncelikle editörlerin sorumluluğudur. Bu konuda geliştirme çalışmaları alan editörleri ile birlikte dergi editörlerinin kontrolünde sağlanmaktadır.
*Editörler, yazarlarla hiyerarşik bir mesafe oluşturmadan açıkça her konuda yazarlara rehberlik etmekle yükümlüdür.
Editör-Hakem İlişkileri
*Editörler, makale ve çalışmaların alan editörlerince doğru hakemlere gönderilmesi konusunda gerekli kontrolleri yapmalıdır.
*Editörler hakemlerden bir makaleyi değerlendirmeden önce makaleye ilişkin çıkar çatışmaları bulunmadığını belirtmelerini talep etmekle yükümlüdür.
*Editörler, makalelerin değerlendirilmesinde her türlü takip ve değerlendirme belgelerini hakemlere sağlamakla yükümlüdür.
*Editörler, hakem değerlendirme sürecinin çifte körleme ile sürdürüldüğünden emin olmalı ve yazarlara hakemleri, hakemlere de yazarları asla beyan etmemelidir.
*Editörler, hakemlerin zamanında görevlerini yapmalarına ve eksiklikler hakkında geri bildirim sağlamalarına dikkat etmelidir.
*Editörler, belirli periyotlarda hakemlerin görüşlerini alıp daha iyi bir değerlendirme süreci için veri toplamalıdır.
*Editörler, nezaket kurallarını ihlal eden hakemlere uyarıda bulunarak diğer önlemleri almakla yükümlüdür.
*Editörler, hakem kurulunu her zaman genişletme eğiliminde bulunmalı ve güncelleme konusunda gerekli çabayı göstermelidir.
Editör-Yazar İlişkileri
*Derginin belirli yazım kuralları vardır ve bu kurallar herhangi bir ikilem yaratmayacak düzeyde açıkça ifade edilmiştir. Editörler, yazım kuralları konusunda yapılan değişiklikleri anında yazarlara bildirmek ve yazım kuralları ilanını yenilemekle mükelleftir.
*Editörler, gönderilen makaleyi inceler ve ilgili alan editörüne iletir. Alan editörleri bu makaleyi gözden geçirerek değerlendirme aşamasına geçer veya reddeder. Reddedilen makalenin gerekçesi objektif olarak yazara bildirilir. Değerlendirme aşamasında alanla ilgili hakem seçimi yapılarak yazım kurallarına uygunluk ve kaynakça yazımının kontrolleri sağlanır. Değerlendirmeler bittikten sonra durum editörlere iletilir ve süreç başlatılır.
*Makalelerin gönderilme tarihi ve yayına kabul edilme tarihi editörler tarafından makalenin başlığında yazılır.
*Editörler, yazarların makaleye ilişkin sorularına cevap verme yükümlülüğündedir. Makalenin akıbeti hakkındaki sorular editörler tarafından cevaplanır.
Editör-Editörler Kurulu İlişkileri
*Editörler, editör yardımcıları/alan editörlerine eklemeler yapma ve görevini yerine getirmeyen editör yardımcıları/alan editörlerinin görevine son verme hakkına sahiptir.
*Editörler tarafından yeni görev alan editör kurulu üyelerine yayın ve yazım kuralları tebliğ edilerek bu kurallara dikkat etmeleri bildirilmelidir.
*Editörler, editör yardımcıları/alan editörlerine görev verirken alanda uzman ve katkı sağlayacak kişileri seçmelidir.
*Editör, görevlendirdiği editör kurulu üyelerinden derginin gelişimini desteklemeleri, hakem atamalarında hassas davranmaları, objektif ilkeleri asla aşmamaları, yazım kurallarında belirlenen mutlak kararları uygulamaları gibi ciddi görevleri yürütmelerini beklemekte olup gerekli kontrolleri yapmak sorumluluğundadır.

Derginin Etik Sorumlulukları

Eğitimde Pedagojik Araştırmalar Dergisinin etik sorumlulukları şu şekilde belirlenmiştir:
1- Yayıncı, EPADER’de makale yayınlama sürecinde kararı ve hakemlik sürecini editörlerin sorumluluğunda kabul eder.
2- Yayıncı, dergide yayınlanan makalelere www.epader.org/dergi adresinden ulaşılabilmesini sağlamak, açık erişimi aktive etmek ve teknik sorunların önlemi almakla yükümlüdür.
3- Dergi, hem www.dergipark.org/dergi/ adresinden yayımlanmaktadır.

İntihal ve Etik Dışı Davranışlar

Eğitimde Pedaogik Araştırmalar Dergisi gönderilen aday makaleler “iThenticate ya da Turnitin” programı ile taranmakta ve % 20’lik oran üst sınır olarak kabul edilmektedir. Derginin bu oranı daha aşağı değerlere çekmesi, editörler kurulunun kararı ile mümkün olabilecektir. Benzeşim oranı % 20’den fazla olan makaleler yazara geri gönderilir ve düzeltme istenir. Bir hafta içerisinde düzeltilmeyen makaleler tekrar değerlendirmeye alınmaz. Makalelerde intihal tespit edilirse makale yayımlanmadan geri gönderilir.
Dergide etik dışı davranışlar şu şekilde belirlenmiştir:
1- Haksız yazarlık(Çalışmaya katkıda bulunanların yazılmaması, çalışmaya katkıda bulunmayanların yazılması),
2- Makale tezlerden türetilmiş ya da proje kapsamında yapılmış ise bunun belirtilmemesi,
3- Bir çalışmada sayısal çokluk amacı ile birden çok çalışmaya dönüştürülmek üzere dilimleme yapılması
4- Gönderilen çalışmalara ilişkin çıkar çatışmalarının bildirilmemesi,
5- Çifte körleme sürecinin deşifre edilmesi,
6- Yayınlanan çalışmayı farklı dillerde farklı dergilerde de yayınlatmak.
7- Bir makaleyi aynı anda birden çok dergiye göndermek.
8- Kongre ve sempozyum gibi bilimsel toplantılarda sunulan sözlü bildirilerin makale olarak dergiye gönderildiğinde daha önce sunulduğuna dair bilgi notunu düşmemek.